روز جمعه 92/6/1 از مقابل باغ ملی ساعت 7 صبح طبق برنامه های قبلی که هر ماه برگزار می شود، این بار به سمت دره شمخال حرکت کردیم، همانطور که انتظار داشتیم تعداد افراد علاقه مند برای دیدن دره شمخال بیشتر از تصور بود. حدود 7 اتوبوس و 4 مینی بوس برای علاقه مندان تدارک دیده شده بود.
برای رسیدن به شمخال باید از شهر قوچان به سمت درگز رفت و از اواسط جاده دو مسیر برای باجگیران هست یکی جاده قدیمی که از امامقلی عبور می کند، البته بعد از دربادام بدلیل جاده ترانزیتی (باجگیران – ترکمنستان) جهت سهولت آمد و شد ماشین های سنگین جاده ای بهره برداری شده، کوه را نیز با عرض 8 متر شکافته اند که بعد از عبور از تونل و طی کردن چند کیلومتر به روستای شمخال (حدود 3 کیلومتر مانده به شهر باجگیران) می رسیم، جاده ی دیگر جاده ای است که از آسفالت خوبی برخوردار است و از کنار امامزاده “امام باد” عبور می کنیم که دقیقا روبروی امامزاده مسئولین فنی هیئت کوهنوردی حدود دو سال پیش دیواره ای را برای علاقمندان سنگ نوردی بهره برداری کرده اند. این راه نسبت به جاده امامقلی دورتر است ما هم بخاطر نزدیکی راه از جاده امامقلی و “دربادام” که مسیری زیبا و دیدنی بود طی کردیم ...
گزارش کامل در سایت هیئت کوهنوردی قوچان در آدرس زیر:
http://www.quchanmount.ir/post/256
گزارش از: سیدعلی شجاع السادات
زیارت امامزاده باء در نزدیکی روستای دربادام از رسوم ویژه مردم دره شمخال است که هر هفته به زیارت این امامزاده می روند و همچنین دختران دم بخت و زنان نازا نیز برای رسیدن به آرزوهای خود ضمن نیایش و دعا از زیر صخره ای در کنار امامزاده عبور می کنند.
در عروسی ها رقص محلی کرمانجی همراه با انواع سازهای محلی کردی و نوای سازهای محلی دوتار، دهل و سرنا زیبایی خاص به مراسم می بخشد که برای هر غریبه ای بسیار جذاب و دوست داشتنی است. مردان شمخال به ندرت پوشاک محلی برتن می کنند اما زنان همچنان لباس محلی کرمانجی شامل پیراهنی بلند، نیم تنه و شلوار کردی با رنگ های سفید و سرخ و گل بوته های زیبا می پوشند و بر سر روسری بلندی با طرح ها و نقش های رنگی مزین به زیورآلات می بندند. گلیم، جاجیم، قالی کردی و پالاس با طرح ها و رنگ های متنوع و زیبا از جمله صنایع دستی این روستای شمخال است.
آنان همچون بسیاری از مناطق دیگر کشور غذاهایی که عمومیت دارد چون آبگوشت و کباب و مانند آن را می پزند اما فطیرمسکه (نوعی نان محلی با کره تازه گوسفندی) انوان اشکنه و آش از غذاهای محلی خاص منطقه هستند. روستا جاده ای آسفالته دارد که از طریق شهر قوچان قابل دسترس است و مردم و گردشگران از این طریق به منطقه دسترسی می یابند.